Հաճախ հնչող հարցեր. Պոլիոմիելիտի դեմ իրականացվող լրացուցիչ պատվաստումների վերաբերյալ

Հարց 1. Ինչո՞ւ որոշվեց կատարել պոլիոմիելիտի դեմ լրացուցիչ պատվաստում:

Ներկայում հանրապետությունում դիտվում է պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության ցուցանիշների նվազում: 2017 թվականի համեմատությամբ 2018թ. դիտվել է պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության ցուցանիշների նվազում երեխաների բոլոր տարիքային խմբերում, օրինակ 2 տարեկանների շրջանում՝ 2017թ. 95%, 2018թ. 93% և այդ միտումը շարունակվել է նաև 2019 թվականի առաջին եռամսյակի ընթացքում՝ 92%: Նմանատիպ պատկեր է նաև 1 և 6 տարեկան երեխաների շրջանում: Միշտ կա վիրուսի ներկրման վտանգ, այն պարագայում, երբ մեր հարևան երկրում՝ Իրանում շրջակա միջավայրում հայտնաբերվել է պոլիովիրուսի 1-ին տիպը, որը համաճարակաբանորեն կապված է Պակիստանում շրջանառվող պոլիովիրուսի հետ: Ցուցանիշների հետագա նվազման շարունակումը կարող է նպաստել պոլիոմիելիտի հետ վերադարձին՝ առաջացնելով երկրում հիվանդության բռնկման վտանգ և պատճառ դառնալ երեխաների կայուն հաշմանդամության՝ նույնիսկ մահվան:

Ամբողջ աշխարհը, այդ թվում նաև Հայաստանը պոլիոմիելիտի արմատական վերացման գործընթացի շրջանակում պոլիոմիելիտի բերանային կենդանի պատվաստանյութից անցնում է ինակտիվացված անկենդան պատվաստանյութի կիրառման:

Հիմք ընդունելով պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության ցածր ցուցանիշները, հարևան երկրում՝ Իրանում շրջակա միջավայրի նմուշներում վայրի պոլիովիրուսի հայտնաբերումը, կենդանի բերանային պոլիոմիելիտից անկենդանի փուլային անցման գործընթացը՝ անհրաժեշտ է պոլիոմիելիտի դեմ լրացուցիչ պատվաստումներով երեխաների շրջանում ամրապնդել պոլիոմիելիտի նկատմամբ պաշտպանությունը:

Հարց 2. Միայն մեր երկրո՞ւմ են կատարվում պոլիոմիելիտի լրացուցիչ պատվաստումներ:

Կենդանի բերանային պոլիոմիելիտից անկենդանի փուլային անցման գործընթացում յուրաքանչյուր երկիր ինքն է որոշում իր երկրի քաղաքականությունը՝ հաշվի առնելով երկրում պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության ցածր ցուցանիշները և պոլիովիրուսի ներկրման ռիսկերը:

Հարց 3. Ո՞րն է պոլիոմիելիտի վերացման ռազմավարական ծրագիրը: Ի՞նչ է դա նշանակում:

Պոլիոմիելիտի վերացման ռազմավարական ծրագրի նպատակն աշխարհում պոլիոմիելիտի արմատական վերացումն է, որի իրականացման համար անհրաժեշտ է ձեռնարկել հետևյալ քայլերը

• պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության բարձր ցուցանիշների ապահովում՝ 95% և բարձր,
• եռավալենտ կենդանի բերանային պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստանյութից անցում երկվալենտի, որն արդեն աշխարհում, այդ թվում Հայաստանում իրականացվում է 2016 թվականի ապրիլից,
• կենդանի բերանային պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներից փուլային անցում անկենդան պոլիոմիելիտի պատվաստումների:

Հարց 4. Ինչո՞ւ են պոլիոմիելիտի լրացուցիչ պատվաստումների համար ընտրվել 18 ամսականից մինչև 4 տարեկան 11 ամսական 29 օրական երեխաները:

Քանի որ հանրապետությունում դիտվում է պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ընդգրկվածության ցուցանիշների նվազում, ինչպես նաև կենդանի բերանային պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներից անկենդան պատվաստումների փուլային անցման արդյունքում այդ տարիքային խումբն այլևս հնարավորություն չի ունենա պոլիոմիելիտի 4-5-րդ դեղաչափն ստանալու կենդանի պատվաստանյութով:

Հարց 5. Իսկ լիարժեք պլանային պատվաստում ստացած երեխաներին՝ 3-4 տարեկան, ինչքանո՞վ է արդարացված լրացուցիչ դեղաչափ տալը:

Հաշվի առնելով հանրապետությունում պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներում ցածր ընդգրկվածությունը, ինչպես նաև այն, որ կենդանի բերանային պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումներից անկենդան պատվաստումների փուլային անցման արդյունքում այս տարիքային խումբն այլևս հնարավորություն չի ունենա պոլիոմիելիտի 5-րդ դեղաչափն ստանալու կենդանի պատվաստանյութով՝ անհատական և կոլեկտիվ պաշտպանության ամրապնդման համար անհրաժեշտ է մեկ լրացուցիչ դեղաչափ:

Հարց 6. Ի՞նչ հետպատվաստումային անբարեհաջող դեպք կարող է առաջանալ այս պատվաստումից:

Սովորաբար այն օրգանիզմի կողմից շատ հեշտ տարվող պատվաստանյութ է, որևէ առողջական լուրջ խնդիր չի առաջացնում: Միակ ծանր ռեակցիան պատվաստանյութասոցացված պոլիոմիելիտն է, որի առաջացման հավանականությունը 2,4 մլն դեղաչափ ներմուծումից մեկ դեպք է: